ÇEŞNİGİR KANYONU VE ÇEŞNİGİR KÖPRÜSÜ GEZİ REHBERİ
Kırıkkale'nin Keskin İlçesinde adını da 800 yıllık köprüden alan Köprüköy'de Kızılırmak nehri üzerinde bulunan Çeşnigir Köprüsü ve Kızılırmak'ın oluşturduğu Çeşnigir Kanyonu tarihi ve doğal güzelliklerin bir arada olduğu mutlaka görülmesi gereken yerlerden biri. Çeşnigir Kanyonu Kırşehir Ankara yolu üzerinde bulunuyor, ancak Keskin ilçesine bağlı olsa da Keskin üzerinden değil, Kaman üzerinden giden yol üzerinde. (Konum için tıklayınız)
İlk olarak Çeşnigir ne demek ona bakalım: Darphane-i Amire'de (darphane) çalışan ve basılan gümüş ve altın paraların ayarını kontrol eden kişi demekmiş, çeşnigir.
Çeşnigir Köprüsü
Çeşnigir Köprüsü Karakeçili ile Köprüköy arasında Kızılırmak üzerinde yapılmış tarihi bir köprüdür. Yapılış tarihi kesin olarak bilinmiyor ancak, 13.yüzyılda yapılan bir Selçuklu Köprüsü olduğu tahmin ediliyor. 1402 yılında Ankara Savaşı’nın yapılacağı alana ilerleyen Timur'un Kızılırmak'ı bu köprü üzerinden geçtiği rivayet ediliyor. Köprü, Yavuz Sultan Selim'in Mısır Seferi esnasında Mimar Sinan tarafından yeniden yapılmıştır. Kapulukaya Barajı’nın faaliyete geçmesinden önce yol güzergahı üzerinde iken, suyun yükselmesi nedeniyle köprünün ayak kısımları baraj suyu içinde kalmıştır. 110 metre uzunluğunda 6 metre genişliğindeki köprü kayalık arazide sağlam temeller üzerine oturur. Bu kadar sağlam temelleri olan köprünün orta açıklığı ise 18 metredir, toplam 12 gözü vardır köprünün ancak bunların 5-6 sı ancak görünmektedir, diğerleri suyun altında kalmıştır.
Köprü 1989 yılına kadar araç trafiğine açıkmış ancak bu tarihte Kapulukaya Barajı`nın yapımından sonra, su seviyesinin yükselmesi sebebiyle kullanılamaz duruma gelmiş. Çeşnigir Köprüsü, Ankara Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu Kararı gereğince 23.07.1990 tarihinde tescil edilmiş, çeşitli tarihlerde ve son olarak 2010 yılında Kara Yolları 4. Bölge Müdürlüğü tarafından restore edilmiş, tamamen araç trafiğine kapatılmıştır.
2019 yılında başlayan çalışmalar 2020 yılı yaz aylarında bitirilerek çevre düzenlemesi yapılmış, Çeşnigir Kanyonu ile bütünlük oluşturacak şekilde bir gezi alanına dönüştürülmüştür.
Çeşnigir Kanyonu
1.355 km uzunluğu ile Türkiye'nin en uzun nehri olan Kızılırmak'ın oluşturduğu kanyonlardan birisidir, Çeşnigir Kanyonu. Kanyonun derinliği 70 metre kadar, uzunluğu ise 1,5 kilometre, bu büyüklüğü ile çekici olmasa da kaya yapısı, Kanyonda cam teraas ve seyir terasları, bir tarafında yer alan düzenlenmiş yürüyüş parkuru ve patikası, Kızılırmak, hemen bitiminde başlayan Kapulukaya Barajı, tekne gezileri, Çeşnigir Köprüsü ve Kızılırmak'ın diğer tarafından bulunan Büklükale Ören Yeri düşünüldüğünde kanyon daha ilgi çekici oluyor.
Çeşnigir Köprüsü Kanyonun girişinde, kanyon ile köprü arasında 10 metre yükseklikte bir kayalık bulunuyori hemen üzerine bir teras yapılmış, bu kayalığa Gelin Kayası deniliyor. Hemen aşağıdaki fotoğrafta hem Gelin Kayası hem cam teras bir arada görünüyor. Gelin Kayası sadece burada değil, Gitesun, Sivas, Yozgat, İstanbul hatta Kırıkkale her yerde mevcut ve neredeyse aynı hikayeler her yerde anlatılıyor, buradaki kayanın da var bir hikayesi ve gelinler gelip burada fotoğraf çektiriyorlar, bahtları açık olsun diye.
Kanyonda tekne gezisi yapmak mümkün, ancak ben 2020 Temmuz ayında yani pandemi nedeniyle sakin bir dönemde gittiğimden öyle sık tekne gezisi görmedim. Kanyonun seyir teraslarının bulunduğu bölgede yamaçlardan çıkmak için tahta merdivenler yapılmış 2019 yılında, ca teras ise 2020 başında bitirilmiş. Cam teras'a giriş 3 TL idi, 2020 yılında, cam teras yanında bir de kafe açılmış, kafe de aşağı yukarı aynı manzaraya sahip ama cam teras kadar panaromik görüntü sağlamıyor tabi ki. Kafede oturup terası izlemek de son derece keyifli.
Cam terasın zeminden yüksekliğini, terası işletenler dahi bilmiyor ama yaklaşık 60 metre diye tahmin ediyorum, yani 18-20 katlı ev yüksekliğinde, Çeşnigir Köprüsünden buraya merdivenlerden ve patika yoldan çıkmak mümkün ancak bir de araç yolu var, tam teras önüne kadar, performansınıza güveniyorsanız merdivenlerden çıkın, zira yol üzerinde de her 15-20 metrede bir nefes kesici manzarayı izleyesiniz gelecek, hem de soluklanacaksınız.
Kanyonun en azından cam teras tarafında yürüyüş yapmak da mümkün, gidiş dönüş olarak bakarsanız yaklaşık 3 km kadar bir mesafe yapıyor ancak iniş çıkışlr nedeniyle tahmin edilenden daha uzun sürecektir, yine dönerken farklı birgüzergah da seçebilirsiniz. Yürüyüş yolunda zor bölümler ve kayalık kısımlara merdiven yapıldığı için, eskiye oranla kolay bir yürüyüşe dönmüş durumda.
Çeşnigir Kanyonu projesi bitmiş sanırım ancak ilk planlamada Kızılırmak'ın karşı tarafına yani Ören Yeri tarafına teleferik de düşünülüyormuş, ben gittiğimde henüz çalışması bile yokmuş, belki iki yaka arasına adrenalin sevenler için farklı sportif aktiviteler yapmaya uygun halatlar çekilebilir veya teleferik projesi hayata geçirilebilir.
Büklükale Ören Yeri
Büklükale Çeşnigir Kanyonu'nun batı tarafında, Çeşnigir Köprüsünün ayağı yanındaki tepedek bulunan 4000 yıllık bir ören yeri. Büklükale, 4 bin yıllık tarihinde önce Hititler, Helenistik dönem ve Selçukluların ardından Osmanlı döneminde tarihe tanıklık etmiştir. Her katmanda ayrı bir tarih ve medeniyeti yaşatmaktadır. Büklükale kazıları Japon-Anadolu Arkeoloji Enstitüsü adına, Kırşehir Ahi Evran Üniversitesi Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Dr. Kimiyoshi Matsumura başkanlığında sürdürülüyor. Kazı çalışmalarında bulunan eserler halen, Kırşehir’in Kaman ilçesinde bulunan Kalehöyük Arkeoloji Müzesinde sergileniyor.
Kent aslında Kızılırmak’ın en dar kesiminde konumlanmış, bu yüzden de stratejik olarak çok önemli bir mevkide yer aldğı hatta eyalet başkaneti olduğu veya çok önemli bir askeri kent olduğu düşünülüyor. Erken Tunç Çağı’ndan Osmanlı Dönemine kadar kesintisiz yerleşim gören Büklükale’nin Asur Ticaret Kolonileri döneminde de ticarette aktif rol oynayan kentlerden biri olduğu anlaşılmaktadır. Kent tarihi ile ilgili detaylı bilgiye Türkiye Bilimler Akademisi Arkeoloji Dergisinde yayınlanan makalesinde ulaşabilirsiniz.
Son olarak Çeşnigir Köprüsü ve Çeşnigir Kanyonu gezilirken, çok yakınlarında olan Kalehöyük Arkeoloji Müzesi, Kaman Japon Bahçesi, Kesikköprü, Keskin Sulu Mağarası da gezi programına eklenebilir.