AYAŞ GEZİ REHBERİ
Ayaş Ankara'nın kuzeybatısında, Ankara merkezine ortalama 60 km uzaklıkta bulunan, tarihi çok eskilere, Hititlere kadar dayanan, muhtemelen Bizans döneminde İstanbul-Ankara yolu üzerinde bulunan eski piskoposluk merkezlerinden Mnizos olarak bilinen küçük, sakin ve güzel bir ilçedir.olmakla birlikte Ayaş'ı tek başına hidilmesi için uzak bir yer olsa da, Ankara'dan Beypazarı'na giderken yol üzerinde olması nedeniyle, mutlaka gezilmesi gereken bir yer olarak görüyorum. Ayrıca mümkün ise belediyesinin bile simgesi olan dut festivalinin düzenlendiği Haziran ayının son haftası gidilmesi ve ilçenin ünlü olan domates'i ile köylerinden gelen kavun ve karpuzun da tadına bakılmasını öneriyorum. Ayaş yöresel ürünler pazarı, Beypazarı yolu üstünde ancak bir de ilçenin merkezinde, meydanda bir pazar mevcut ama bu pazar meydanın meydan özelliğini kaybetmesine neden olmuş, insan minibüs ve taksiden başka birşey görmüyorsunuz meydanda... Gelelim gezilecek yerlerine;
Ayaş Sokakları ve Tarihi Evleri
Ayaş hemen yakınında bulunan Beypazarı, Mudurnu gibi tarihi evleri barındırıyor ancak restore edilenlerin sayısı çok fazla değil, yine de bütün vadide ve kuzey yamacında sıra sıra restore edilmiş evlere rastlamak mümkün. Ayaş Evleri mimari özellikleri acısından geleneksel Türk evlerinin tipik özelliklerini taşır. Genellikle iki katlı ve yarı kargir, yarı ahşap olan evlerin zemin katında ahır, kiler ve büyük evlerde hizmetkar odası gibi mekanlar bulunur. Asıl yaşama alanı olan üst katlarda sofa etrafına konumlanan iki veya üç odanın yanı sıra mutfak ve tuvalet-banyo gibi mekanlar bulunur. Dış yapıda balkon biçiminde çeşitli türde çıkmalar ve ahşap kafesli pencereler görülür.
Daha fazla fotoğraf için en aşağıda bulunan videoyu izleyebilirsiniz.
Bünyamin Ayaşi Camisi
Yapılış tarihi ve yaptıran bilinmemektedir, ancak 16. yüzyılın hemen başında yapıldığı düşünülmektedir. Camiye adını veren Bünyamin Ayaşi, asıl adı Mustafa olup, Bayramiye tarikatı şeyhlerindendir. Hacı Bayram- Veli veya Emir Sekkini'nin halifelerindendir. Bünyamin Ayaşi için Cami önünde Ayaş Belediyesinin de yazdırmış olduğu bir efsane vardır. Bünyamin Ayaşi, hakkındaki bazı suçlamalar yüzünden Kütahya Kalesi’ne hapsedilmiştir,, bu sıralarda Kanûnî tarafından 7 aydır kuşatılan Rodosbir türlü alınamamıştır. Bünyâmin’in yakın dostu olan Kanûnî’nin çuhadarının sultana, Rodos'un alınmama seneni olarak mazlum olduğu halde, “Hacı Bayram tarikinden Bünyâmin Ayâşî nice zamandır Kütahya’da mazlumen hapsolunmuştur, Rodos’un fethine engel budur” dediği, Kanûnî’nin emriyle Bünyâmin Ayaşi'nin serbest bırakıldığı gün Rodos’un fethedildiği anlatılır. Bu efsane 17. yüzyılda yaşamış sarı Abdullah Efendi tarafından kaleme alınmıştır. Oysa daha sonraki araştırmalar Bünyamin Ayaşi'nin 1510 veya 1512 tarihinde öldüğünü göstermektedr, oysa Rodos, 24 Aralık 1522 tarihinde fethedilmiştir.
Evet, cami: ölümünden sonra, Bünyamin Ayaşi için yaptırılmıştır, muhtemelen yapım tarihi 1520'den öncedir. 1. Derece Anıt Eser olarak 1981 yılından beri koruma altındadır. İnşasında yığma taş kullanılan cami, alaturka kiremitten yapılmış bir çatıya sahiptir. Dikdörtgen bir planı vardır. Caminin öne çıkan özelliklerinden birisi, içerisinde yer alan ahşap direkler ve onların üzerindeki süslemelerdir. Camiye, doğu yönündeki bir kapıdan girilir. Batı bölümünde, yüksek bir kaide üzerinde minare var. Kuzeydoğu bölümünde ise, Şeyh Bünyamin’in türbesi bulunuyor, türbe içinde de 4 farklı sanduka mevcuttur.
Killik (Eski-Ulu) Camii
1560 yılında inşa edilen önemli eser, Veli Bin Hızır tarafından yaptırılmıştır. Mimar initeliği ile dikkat çekmektedir. Orjinalinde toprak çatılı olan yapı sonraları kırma çatı ile tamamlanmıştır. 20. Yüzyılda ise minare eklenmiştir. Yapılış tarihleri de yakın olan Bünyamin Ayaşi Camii ile iç mekan bezerliği bulunmaktadır. Dikdörtgen bir planı vardır, içerisinde yer alan ahşap direkler ve onların üzerindeki süslemeler dikkat çekicidir.
Paşa Hamamı ve Çeşmesi
Hemen Ulı Cami yanında bulunan tarihi hamam. Cumhuriyet Meydanı arkasındaki sokaktan girilir. Selçuklu döneminde yapılan hamam, günümüzde Ayaş Belediyesi tarafından restore edilmiş ve artık sergi salonu olarak kullanılmaktadır. Hamamın ilk yapılış tarihi bilinmemektedir. Hemen önündeki çeşmenin yeniden yapımının ise 19. yy olduğu üzerindeki kitabeden anlaşılmaktadır.
Ayaş Kanyonları
Doğaseverler için Ayaş yakınlarında birçok kanyon, mağara, dere bulunuyor. Bunlar farklı isimlerle anılsa da yakın sistemler aslında, Ayaş kanyonu, Asartepe Kanyonu, Yağmurdede Kanyonu hepsi de görülmeye değer rotalar içeriyor..
